Al in de zestiende eeuw begon de aanleg van een netwerk aan vaarwegen waarover turfschippers hun vracht naar het westen van het land brachten. Over die vaarwegen gaat de Turfroute door Zuidoost Fryslân, het westelijk deel van Drenthe en de kop van Overijssel.
Voor motorjachten tot 3,30m doorvaarthoogte. Deze route is niet geschikt voor beginners.
Terherne, Akkrum, Oldeboarn, Gorredijk, Donkerbroek, Oosterwolde, Olderberkoop, Echtenerbrug, Scharsterbrug, Langweer, Joure, Terherne.
Verbindingspunt
De Linthorst Homansluis en de nabij gelegen Driewegsluis zijn de verbinding met het vaarwater van Noordwest Overijssel. Voor een vlotte doorvaart zijn er in het hoogseizoen gedurende vijf à zes weken geen pauzes in de bediening van de Linthorst Homansluis. Zo vaart u ook vanaf het Tjeukemeer en vanuit Wolvega en Heerenveen vlot door. Driewegsluis is een mooie plek voor een stop. Geniet van het weidse uitzicht of verken het natuurterrein Brande Meer. Van boord loopt u ook zo natuurgebied de Rottige Meenthe in.
Bos en heide
Ook op andere plekken nodigt de natuur u uit. Eindeloos wandelen en fietsen kan in het Drents-Friese Wold bij Appelscha, de bossen rond Oranjewoud en natuurreservaat Dellebuursterheide, dichtbij Oldeberkoop. Iets verderop bevindt zich het Katlijker Schar, een fraai bosgebied waarin Schotse Hooglanders grazen.
Toegankelijkheid
De Turfroute voert langs vele bruggen en sluizen, vaak met prachtige sluiswachterswoningen. Veel kleine bruggen bedient u zelf, bij de grotere bruggen staan de brugwachters voor u klaar. Om de Turfroute in stand te houden, kunt u voor 15 euro een entreebewijs kopen bij de sluis in Gorredijk, de Damsluis bij Appelscha en Sluis I bij Oudehorne. Daarmee zijn alle brug- en sluisgelden betaald. De route is toegankelijk voor boten van maximaal 28 meter lengte, 5 meter breedte en 3.30 meter hoogte en een diepgang van maximaal 1.10 meter.
Tips voor onderweg – Varen door bos, weide en heide
Het andere Fryslân, met bossen, veenkoloniën en heidevelden: dat is de zuidoostelijke hoek van de provincie. De Turfroute verbindt dit gebied met West-Drenthe en de kop van Overijssel.
Bovendien passeert u maar liefst vier prachtige Nationale Parken: het Drents-Friese Wold, het Dwingelderveld, de Alde Feanen en de Weerribben. De naam van de route verwijst naar het verleden van heren van stand, veenbazen en arme turfgravers. De turfhandel maakte enkele voorname Friese families steenrijk. Hun erfenis, landgoederen met prachtige tuinen en parken, ligt in onder meer Bakkeveen, Oldeberkoop, Beetsterzwaag en Oranjewoud.
Korte versie
Met de ‘kleine Turfroute’ vaart u zo’n 70 kilometer door Zuidoost Fryslân. De tocht start op de Opsterlandsche Compagnonsvaart in Appelscha, een bloeiend recreatiedorp met attractiepark Duinen Zathe, Midgetgolfpark Friesland en historisch kookmuseum de Vleer. Appelscha ligt vlakbij het Drents-Friese Wold, in omvang het tweede natuurgebied van Nederland. Aan de andere kant van de vaart ligt het unieke Fochteloërveen, een Friese savanne en een thuis voor kraanvogel, fuut en adder.
Variatie
Varend richting Gorredijk is in de verte het voorname Bakkeveen te zien. Bij de Bakkeveenster duinen, biedt een moderne uitkijktoren schitterende vergezichten. Op weg naar Gorredijk, strekken de bossen langs het water zich uit tot aan het chique Beetsterzwaag. Midden in Gorredijk, een typisch veenkoloniaal dorp, bevindt zich de eerste en grootste sluis van de Turfroute. Wie hier een stop maakt, kan even heerlijk ontspannen in de Thermen Saunastate of een bezoek brengen aan het Streekmuseum Opsterlân. Verder varend door de weilanden is in de verte de markante ‘Boarnster Toer’ van Aldeboarn te zien. Kort daarna vaart u watersportdorp Akkrum binnen. Vanaf daar loopt de route via Heerenveen over de Tjonger naar het statige Oldeberkoop. Enkele fraaie villa’s en park Het Molenbosch verraden de ‘deftige’ geschiedenis.
De grens over
Terug in Appelscha is het mogelijk om door te varen en de provinciegrens over te steken naar de Drentse Hoofdvaart. Door een oud esdorpenlandschap varen we naar Meppel. Via watersportplaats Zwartsluis gaat het noordwaarts richting Steenwijk, met onderweg schilderachtig Giethoorn. Verderop ligt het waterrijke natuurgebied De Weerribben, waar de otter zich weer thuis voelt. Vanuit Ossenzijl is er aansluiting op het noordelijk deel van de Turfroute.
Downloads: Kaart Turfroute
Bekijk: Kaart Turfroute in Google Maps